روش توليد
ساختمان فرش ماشینی
فرش ماشینی یک محصول سه بعدی است که از بافت سه دسته نخ بهوجود میآید:
نخ خاب: (PILE THREAD)
نخ تار (FILLING WARP)
نخ پود(PICK)
نخ خاب همان نخی است که در سطح فرش دیده میشود. جنس این نخ در فرشهای دستباف پشم، کرک یا ابریشم است و در فرشهای ماشینی معمولا اکریلیک،پلیاستر یا پلیپوپلین میباشد. در فرشهای ماشینی این نخها موازی با نخ تار قرار میگیرد. اگر نخ خاب در روی فرش ظاهر شود به آن خاب نقشه و اگر در سطح فرش ظاهر نشود خاب مرده اطلاق میشود.
نخ تار یا نخ چله (FILLING WARP THREAD) استحکام فرش در جهت طول را ایجاد مینماید و جنس آن معمولا از مخلوط پنبه و پلیاستر است.
نخ پود (pICK)موجب استحکام عرضی فرش و نگهدارندهی ریشههای خاب در فرش است. این نخ به همراه نخ تار بافت برزنتی (یا گلیمبافت) فرش را تشکیل میدهند.
فرش ماشینی توسط ماشین آلات مختلفی تولید میگردد که میتوان به دستگاههای تکسیما، واندویل، شونهر، Alpha ,CRX, ASR, VTR و… اشاره کرد. جنس هر فرش نیز میتواند آکریلیک یا BCF ومخلوطی از این دو، یا الیاف جدید ابریشم مصنوعی (پلی استر) باشد. قابل ذکر است که فرشهای 100% آکریلیک دارای کیفیت و قیمت بالاتری هستند ولی فرشهای ابریشم مصنوعی در حال حاضر به دلیل عدم پرزدهی و شستشوی بسیار آسان وثبات و درخشندگی بالا در بازارهای جهانی بعنوان بهترین کفپوش مورد توجه قرار گرفته و همچنین فرشها بر اساس شانه به ۳۵۰ - ۴۴۰ - ۵۰۰ - ۷۰۰و هزار شانه تقسیم میشوند. تراکم فرشها نیز میتواند براساس نوع ماشین و شانه بین ۷۰۰ تا ۳۵۰۰ باشد.
برای تولید و تکمیل فرش ماشینی فرآیندی چند مرحلهای به انجام میرسد. این فرآیند در سه بخش کلی ریسندگی ، بافندگی و تکمیل خلاصه میشود.
ریسندگی
گام نخست در تولید فرش ماشینی آماده سازی نخهای استفاده شده در تولید آن است. این گام ریسندگی نام دارد. در تولید فرش ماشینی از سه نوع نخ متفاوت استفاده میشود. «نخ تار»، «نخ پود» و «نخ خاب». نخ تار معمولا از جنس پنبه و پلیاستر تولید میشود. نخ پود معمولا جنس جوت دارد و نخ خاب یا نخی که در ظاهر فرش قابل لمس است، از جنسهای مختلف اکریلیک، پشم، پلیاستر، پلیپروپیلن، ویسکوز و یا ترکیبی از این موارد است.
نخ خاب فرش بر اساس نوع جنس، با فرآیندهای گوناگونی تولید میشود. برای مثال ممکن است برخی انواع الیاف به رطوبت خاصی در مراحل تولید نیاز داشته باشند یا ممکن است برخی انواع نخ برای افزایش کیفیت به صورت هیتست درآیند. نخهای تشکیل دهندهی یک فرش ماشینی حدود ۸۰ درصد نخ خاب، حدود ۱۲ درصد نخ پود و باقیمانده نخ تار است.
بافندگی
نخهای تولید شده در مرحلهی قبل پس از رنگرزی، وارد بخش بافندگی میشوند. در این بخش ماشینآلات گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرند. فرشهای ماشینی معمولا به صورت دو فرش مقابل یکدیگر بافته میشوند. و پس از بافت با استفاده از تیغ از یکدیگر برش میخورند و به دو فرش مجزا تبدیل میشوند.
تکمیل فرش
فرش ماشینی بافته شده در مرحلهی قبل میبایست چند مرحله پردازش دیگر را طی کند تا آمادهی بسته بندی و تحویل به بازار شود. این مراحل عبارتند از:
- آهار یا چسب پشت فرش
- شیرینگ یا پرداخت سطح فرش
- برش فرش به قطعات کوچکتر( ممکن است اندازههای مختلف یک فرش در کنار یکدیگر بافته شوند و از دستگاه خارج شوند )
- لبهدوزی یا زیگزال و بافت ریشه
- کنترل کیفیت
- بسته بندی
- بسته بندی فرش ماشینی به صورت لوله انجام میشود. نگهداری فرش به شکل لوله و در نایلون به صورت مجزا سبب میشود فرش در هنگام انبار و جابجایی از آسیبهای احتمالی به دور باشد.